حمص یک پیش غذای معروف لبنانی است که در کشورهای عربی و خاورمیانه زیاد طرفدار دارد. لغت حمص به معنای نخود بوده و این غذا علاوه بر حمص به نخود و ارده هم شهرت دارد. حمص در کشورهایی که پایه آشپزی آنها نخود بوده است مانند اسرائیل، لبنان، فلستین، اردن و مصر رواج داشته است اما امروزه پای آن به دیگر کشورهای خاورمیانه و حتی به کشور آمریکا نیز باز شده است. یکی از دلایل محبوبیت این غذا، طرز تهیه حمص است که آسان است و در مدت زمان کوتاهی حاضر میشود.
همچنین به دلیل مشغلههای کاری و… مدت زمانی که افراد میتوانند برای تهیه غذا صرف کنند، کمتر شده است. از این جهت فست فودها در سالهای اخیر رواج زیادی داشته اند. اما پزشکان و متخصصان تغذیه به هیچ عنوان مصرف مواد فرآوری شده را پیشنهاد نمیکنند. حمص از آن دسته غذاهایی است که در کنار کم هزینه بودن، سریع آماده شدن، بسیار سالم است. همچنین برحسب ذائقه خود میتوانید نوع ترش یا شیرین این غذا را تهیه کنید و به عنوان میان وعده، شام، صبحانه یا سس کنار مرغ یا ماهی از آن استفاده کنید.
آشنایی با انواع حمص
طرز تهیه انواع حمص متفاوت بوده و در کشورهای مختلف به شیوههای گوناگونی آن را تهیه میکنند. برای مثال ممکن است در آن نعنا، فلفل قرمز، ماست یا جعفری خشک شده هم اضافه شود. اما در طرز تهیه حمص مواد و ترکیبات اصلی نخود و ارده هستند. به همین دلیل حمص دارای خواص غذایی زیادی است. این غذا دارای آهن، ویتامین C، B6، فولات و پروتئین فراوان است. وجود فیبر در این غذا به دستگاه گوارش کمک میکند تا بهتر کار دارد. حمص همچنین به دلیل وجود ارده در ترکیبات خود غنی از کربوهیدرات، پروتئین و انواع ویتامینهاست. طرز تهیه حمص رژیمی بوده و به دلیل به کار نرفتن گوشت در آن میتواند گزینه خوبی برای گیاه خواران باشد. به طور کلی برای طرز تهیه حمص نخود به ترکیباتی مانند نخود پخته، ارده، آبلیمو، روغن زیتون، سیر، نمک، فلفل و پاپریکا احتیاج دارید.
در ضمن حمص یک پیش غذا است و در کنار غذاهای دیگر مانند سالاد تبوله و… سرو میشود و یا میتوان آن را با نان پیتا در کنار غذاهایی مانند مرغ کبابی، فلفل، کوفته و… سرو کنید.
مواد لازم برای تهیه حمص لبنانی یا حمص ساده
- نخود: ۱ و ½ پیمانه
- سیر:۲ حبه
- لیمو ترش: ۱ عدد
- ارده:۳ قاشق غذاخوری
- آب نخود:۴ قاشق غذاخوری
- یخ:۲ تکه
- روغن زیتون: به مقدار کافی
- نمک و فلفل سیاه: به مقدار کافی
- پاپریکا: ½ قاشق چایخوری
طرز تهیه حمص بدون گوشت
در تهیه حمص نخستین کار باید خیس کردن نخود باشد و این کار را باید از ۲۴ ساعت قبل انجام دهید و مرتب آب نخود را عوض کنید تا نفخ آن به شکل کامل گرفته شود. پس از آن باید نخود را به همراه ۲ لیوان آب و کمی نمک و فلفل سیاه درون قابلمه بریزید و روی حرارت قرار دهید تا نخودها کاملا پخته شوند. در این مرحله آب نخود را دور نریزید.
بعد از اینکه نخود ها پخته شدند، پوست آنها را جدا کنید. این کار باعث میشود بافت حمص لطیفتر و مجلسیتر شود. برای جدا کردن پوست نخود کافیست آن را بین دو انگشت خود فشار دهید تا پوستشان جدا شود. بعد از آن نخودها را درون مخلوط کن بریزید.
سپس ارده را با آب لیمو، سیر پاپریکا و کمی نمک و فلفل به نخودها اضافه کنید و سپس یخ را به مخلوط اضافه کنیم و همه مواد را با هم میکس کنید. اضافه کردن یخ باعث میشود از بریدن مواد جلوگیری شود. پس از آن آب نخود را اضافه کنید. دقت داشته باشید غلظت مواد باید به گونهای باشد که به راحتی از قاشق نریزد و اینکه خیلی سفت نباشد.
اکنون حمص یا هوموس را درون ظرف سرو بریزید و درون آن یک گودال کوچک ایجاد کنید و در مرکز حمص مقداری روغن زیتون بریزید و با سبزیجات معطر و یا نخود حمص را تزیین کنید.
نکات کلیدی طرز تهیه حمص لبنانی
- اگر تمایل دارید حمص سبزیجات تهیه کنید باید به آن بادمجان یا کدو، فلفل و سیر به آن اضافه نمایید.
- اگر زیتون سبز یا سیاه خرد شده به ترکیبات اضافه کنید، حمص زیتون خواهید داشت.
- برای مقویتر شدن حمص میتوانید به آن بادام یا گردو اضافه کنید.
- برای کمتر شدن مراحل پخت نخود کافیست آن را درون زودپز بریزید.
- استفاده از نخود کنسرو شده به جای نخود خام باعث میشود زمان تهیه حمص به حداقل برسد.
- استفاده از ادویههای دیگر مانند زیره و پاپریکا به میزان یک تا سه قاشق چایخوری نیز طعم خوبی به آن می بخشد.
- اضافه کردن سماق یا رب انار سبب ترشتر شدن طعم حمص میشود.
- برای ایجاد تنوع و تغییر طعم حمص می توانید از یک یا دو قاشق غذاخوری ماست یونانی استفاده کنید.
طرز تهیه حمص بادمجان
طرز تهیه حمص بدون ارده و یا حمص بادمجان نیز مانند حمص با نخود و ارده طرفداران خاص خود را دارد. این پیش غذای لبنانی یا عربی خواص زیادی داشته و ارزش غذایی آن نیز بالاست. به همین دلیل میتواند مانند یک وعده غذایی کامل و سیر کننده نیز استفاده شود. اما استفاده از بادمجان به جای ارده در حمص در دستور پخت آن نشان دهنده این است که آشپزی یونانی و یا مدیترانه ای نیز جایگاه خود را به غذاهای عربی باز کرده است.
مواد لازم برای تهیه حمص بدون ارده
جهت درست کردن حمص بدون ارده و یا در حقیقت با میزان کم ارده، کافیست ارده را با بادمجان جایگزین کنید. مواد لازم برای تهیه حمص بدون ارده یا حمص بادمجان شامل موارد زیر است:
- بادمجان: ۷۰۰ گرم یا دو عدد بزرگ
- سیر: ۳ یا ۴ حبه درشت
- روغن زیتون فرابکر: ۳ یا ۴ قاشق غذاخوری
- نخود پخته: ۴۲۵ گرم به صورت خیس خورده یا کنسروی
- سس تهینی: ۱/۳ پیمانه
- نمک: ۱ قاشق چایخوری یا بیشتر
- فلفل پاپریکا دودی یا معمولی: ۱ و ¼ قاشق چایخوری
- لیمو تازه: ۱ عدد یا ۱ قاشق غذاخوری آب لیموترش
دستور تهیه حمص بدون ارده
در مرحله اول تهیه حمص با بادمجان و یا حمص بدون ارده نیز باید شبیه به حمص ساده عمل کنید. یعنی ابتدا نخودها را ۲۴ ساعت قبل خیس کنید و چند بار آب آن را تعویض کنید. سپس نخود ها را با نمک و فلفل بگذارید به خوبی بپزنند. برای داشتن یک حمص کرمی و یکدست لازم است نخودها به خوبی مغز پخت شوند. بعد از پخته شدن نخودها آنها را به مدت سی ثانیه زیر آب سرد بگیرید. سپس پوست آنها را جدا کنید. میتوانید قبل از پختن نیز پوست نخودها را جدا کنید. البته در این دستور پخت الزامی برای جدا کردن پوست نخودها نیست.
پس از آن نوبت گذاشتن بادمجان درون فر و روی یک کاغذ روغنی است. بادمجانها را باید بشویید و از طول آن به دو قسمت تقسیم کنید. نباید پوست بادمجان را بگیرید. با یک برس روی قسمتهای بدون پوست بادمجان مقداری روغن زیتون بزنید. بادمجانها را از قسمت بدون پوست روی کاغذ روغنی بچینید. یک بوته سیر رنده شده و یا ساطوری شده و ریز خرد شده روی کاغذ روغنی بریزید و پخش کنید. روی سیرها یک قاشق چایخوری روغن زیتون بمالید. دقت داشته باشید فر باید از قبل در دمای ۲۳۵ درجه سانتی گراد گرم شود.
سپس ۳۰ دقیقه به بادمجانها زمان بدهید تا تنوری شوند. بهتر است سینی را در وسط فر بگذارید. پس از آن بادمجانها را از فرد خارج کنید و زمانی که کمی خنک شد پوست آنها را بکنید.
مرحله آخر
در انتها نخود های پخته شده و پوست گرفته شده را همراه با روغن زیتون، سیر، بادمجان، نمک، پاپریکا، سس تهینی، آب لیمو ترش درون غذاساز بریزید و خوب مخلوط کنید تا حمص لطیف و یکدست شود. پس از تهیه حمص آن را درون ظرف مخصوص سرو بریزید و با روغن زیتون، فلفل قرمز و جعفری ساطوری شده آن را تزیین کنید.
صرف حمص
حمص بدون ارده و با بادمجان را میتوانید با نان پیتا سرو کنید. این پیش غذا را میتوانید به مدت ۴ روز در یخچال نگهداری کنید. اگر آن را درون فریزر بگذارید تا یک ماه نیز قابل استفاده است. برای رژیمیتر شدن غذا نیز باید مقدار ارده و روغن زیتون این غذا را کم کنید.
حمص یا هوموس اغلب با نان پیتای گرم، تبولی و فلافل سرو میشود، اما در اینجا برخی از روشهای مورد علاقه دیگران برای سرو حمص در کنار دیگر وعدههای غذایی را ذکر کرده ایم تا از آن ایده بگیرید.
میتوانید حمص را با گوشت بره و کدو یا دیگر سبزیجات فصلی دیگر سرو کنید. هوموس اغلب به عنوان یک وعده غذایی اصلی در خاورمیانه مصرف می شود و می توان آن را با گوشت چرخ کرده گوساله یا گوسفند برای داشتن یک وعده غذایی قابل توجه سرو کرد.
می توانید حمص را به روش لبنانی ها سرو کنید. یعنی درون یک کاسه بزرگ بریزید و سپس روی آن یک گودال ایجاد کنید و روغن زیتون بریزید. سپس با خیار یا نان پیتا سرو کنید.
یا اینکه یک لایه حمص را درون ظرف پهن کنید و سپس روی آن را شاورما مرغ یا سبزیجات بریزید.
آیا حمص برای شما مفید است؟
بله، حمص برای بدن مفید است. زیرا نخود که اصلیترین ترکیب آن است دارای مواد مغذی بوده و با ترکیب شدن با موادی مانند روغن زیتون، خواص و فواید آن بیشتر میشود. این غذا یک میاه وعده یا غذای اصلی فوق العاده غنی از مواد مغذی و ترکیبات مفید برای بدن است.
در حقیقت یک فنجان نخود آماده حاوی ۱۰ گرم پروتئین و حدود ۱۰ گرم فیبر غذایی است که ۴۰ درصد از میزان نیاز روزانه ما به این مواد را تأمین میکند. نخود و دیگر ترکیبات حمص همچنین مملو از آنتی اکسیدان ها و چندین ماده مغذی کلیدی دیگر هستند.
هوموس سالمتر است یا آووکادو؟
در حالی که آووکادو ممکن است کالری کمتری نسبت به هوموس داشته باشد، اما پروتئین کمتری نیز دارد. بنابراین هر دو گزینههای سالمی هستند، اما هوموس شما را برای مدت طولانیتری سیر نگه میدارد.
چگونه حمص خامهایتر درست کنیم؟
ساده ترین راه برای تهیه هوموس خامهای این است که پوست نخود را جدا کنید. اگر پوستها را جدا نکنید نتیجه نهایی حمص چندان خامهای و جالب نخواهد بود.
حمص برای کجاست؟
حمص (هوموس، هموس، حموس) احتمالاً از منطقه شام در خاورمیانه یا مصر سرچشمه گرفته است. چند دستور العمل مکتوب از هر دو منطقه در دهه ۱۴۰۰ و ۱۵۰۰ وجود دارد که شبیه حمص است. همچنین دستور العمل های اولیه به سبک حمص از ترکیه به وجود آمده است.
در حال حاضر هوموس یک غذای ملی در بسیاری از کشورها مانند اسرائیل (به دلیل نفوذ فلسطین)، سوریه، قبرس (به دلیل نفوذ ترکیه)، اردن و لبنان است. به طور مرتب روی میزهای خاورمیانه ظاهر می شود و اغلب به عنوان بخشی از شام خورده می شود و نه به عنوان پیش غذا.
تاهینی چیست؟
تاهینی خمیری است که از دانههای کنجد برشته شده تهیه میشود. تقریباً همیشه در دستور العملهای حمص، ارده کنجد و یا بادمجان برشته شده استفاده میشود.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم دستور پختهای خانگی حمص را بیان کنیم تا بتوانید یک حمص خانگی خوشمزه بپزید. همه حمصها از نخود تهیه میشوند که همه دوست دارند اما به روش یکسانی تهیه نمیشوند. در واقع طرز تهیه حمص بسیار مهم است و اگر به درستی تهیه نشود میتواند خیلی غلیظ شود و یا اینکه اصلا لطیف و یکدست نباشد. برای خرید حبوبات و خرید نخود میتوانید از طریق همین وب سایت اقدام نمایید.