نخود یک حبوبات یکساله با خواص فراوان است که در انواع غذاهای ایرانی و بین اللملی نقش پررنگی دارد. در سراسر دنیا این حبوبات خوشمزه و پرخاصیت بسیار مورد توجه قرار میگیرد. اگرچه پیدایش آنها ممکن است به آسیا و خاورمیانه بازگردد، اما امروزه نخود در سراسر جهان پرورش مییابد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید نخود حدود ۷۰۰۰ سال قدمت دارد. گیاه نخود، از خانواده حبوبات و علفی یکساله، کوچک و کرکدار است که تقریباً ۲۵ تا۵۰ سانتىمتر ارتفاع دارد. گلهاى نخود، کاسه گلى بلند و باریک دارد که از پنج کاسبرگ بههم پیوسته تشکیل شده است. در ادامه به معرفی بیشتر و مهمترین خواص نخود میپردازیم. و در مورد روش پخت نخود هم بریتان توضیحاتی خواهیم داد.
خاصیت نخود
نخود دانه گیاهی است که سرشار از انواع ویتامینها و پروتئینهای گیاهی است. میتوان گفت که از رایجترین نوع سبزیجات در دنیا است. غلظت بالای ویتامینها، مواد معدنی، آنتیاکسیدانها و مواد مغذی گیاهی از جمله خواص مهم نخود برای سلامتی می باشد؛ که از حفظ سلامت چشمها گرفته تا محافظت از شما در برابر برخی از سرطانها متغیر است. از مهمترین خاصیت های نخود میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
خواص نخود در درمان بیماریهای چشم
یکی از مهمترین خواص نخود تاثیر آن در پیشگیری و درمان بیماریهای چشم است. نخود حاوی کاروتنوئیدهای لوتئین و زاکسانتین است. این مواد مغذی به محافظت از چشم در برابر بیماریهای مزمن مانند آب مروارید کمک میکند.
نخود در پیشگیری از ابتلا به سرطان
نخود، سرشار از کومسترول است، ماده مغذی که در محافظت در برابر سرطان معده نقش دارد. مطالعه ای در سال ۲۰۰۹ نشان داد که مصرف مداوم نخود و سایر حبوبات در طول هفته، خطر ابتلا به سرطان معده را تا ۵۰ درصد کاهش میدهد. نخود همچنین سر شار از فیبر گیاهی است که به هضم غذا کمک میکند.
خواص نخود در بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن
نخود مملو از آنتیاکسیدان است؛ که به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک میکند. موارد زیر مواد مغذی موجود در نخود هستند که به عنوان آنتیاکسیدان عمل میکنند. یکی از بهترین خواص نخود کمک به سیستم ایمنی بدن است.
نخود در درمان بیماریهای مفصلی
وجود مواد مغذی ضد التهابی موجود در نخود با کاهش خطر ابتلا به بیماریهای التهابی مانند بیماریهای آرتروز و مفصلی مفید و موثر است. نخود برای درمان پوکی استخوان به دلیل منابع غنی کلسیم بسیار سودمند است.
خاصیت نخود برای خانمهای باردار
قطعا بارداری از مهمترین و حساسترین برهههای زمانی میباشد که تغذیه نقش اصلی را در این زمان دارد. وجود مقادیر قابل توجهی از فسفر، کلسیم و ویتامین B6 هم در سلامتی مادر و هم برای جنین مناسب است. از دیگر خواص نخود کمک به رشد بهتر جنین است.
طرز تهیه سالاد نخود
نخود برای پوست و مو
قطعا یکی از مهمترین خواص نخود برای سلامت پوست و مو میباشد؛ که بسیار در زیبایی چهره موثر است. نخود حاوی مقدار زیادی از ویتامینهای آ،ب و ایی همراه با اسیدهای چرب امگا ۶ است. همه آنها میتوانند بهطور موثر رشد مو را بهبود دهند و هم در داشتن پوستی زیباتر شما را یاری کنند. این مواد مغذی میتوانند پوست سر را سالم نگه دارند و گردش خون را در پوست افزایش دهند.
نخود برای کمک به درمان یرقان
خواص نخود در درمان یرقان یکی از دستورهای طب سنتی است که بسیار موثر است. برای درمان یرقان و استفراغ مربوط به آن، مصرف یک فنجان نخود خیس خورده در آب با شکر زرد، کمک کننده است.
خاصیت نخود در کاهش وزن
نخود بخاطر داشتن فیبر گیاهی سبب میشود تا مواد غذایی به آرامی هضم شوند. ازاینرو میتوان گفت که یکی از مهمترین خواص نخود، کنترل و کمک به کاهش وزن است.
خواص نخود برای مردان
از خواص نخود که در طب سنتی به آن زیاد اشاره شده است، افزایش نیروی جنسی و تولید اسپرم در مردان است. همچنین برای تقویت قوای جنسی مردان میتوان مقداری روغن نخود را به زیر شکم مالید.
خواص آب نخود برای سلامتی بدن
خوردن آب نخود پخته با قدری نمک، بازکننده گرفتگیها، مُدر، برای درد سینه و زخمهای ریه مفید است. خوردن آب خیس کرده نخود برای کاهش ورم لثهها و تسکین درد دندان مفید است.
۷ خاصیت نخود از دیدگاه طب سنتی
۱- اولین و مهمترین خاصیت نخود را میتوان به پاک کنندگی معده و روده نسبت داد. نخود یکی از پاک کنندههای معده و روده میباشد. همچنین باز کننده طحال، جگر و روده انسان است.
۲- یکی دیگر از خواص نخود از منظر طب سنتی، تولید کننده خون صالح و پاک است.
۳- نخود، تقویت کننده ریه و کمر است.
۴- در درمان بیماریهای گوارشی و تقویت کننده معده نیز موثر است.
۵- یکی دیگر از خواص نخود کمک به استخوانها و مفاصل است.
۶- خیساندن آن با سرکه برای کشتن کرم معده مفید است.
۷- از دیگر خواص نخود برطرف کننده عفونت سینه، عفونتهای خلطی و همچنین در درمان یرقان نیز موثر است.
خواص روغن نخود برای سلامتی
روغن نخود از دانه نخود بهدست میآید. به دلیل داشتن مواد مغذی سرشاری که دارد، از گذشته تا کنون مورد توجه بوده و در طب سنتی به استفاده از آن توصیهی فراوان شده است. این روغن مانند دانه نخود، سرشار از انواع ویتامینها و مواد معدنی است. به همین دلیل برای درمان بسیاری از بیماریها مورد استفاده قرار میگیرد. روغن بهدست آمده از نخود برای تقویت مفاصل بسیار مفید است.
روغن نخود منبع غنی از مواد معدنی به ویژه مولیبدن است. مولیبدن با پاکسازی کبد، سموم بدن را دفع میکند. سم زدایی بدن به رفع مشکلاتی مانند تپش قلب، سردرد و سرگیجه کمک فراوانی میکند. علاوهبر این، فسفر و آهن موجود در روغن، سبب خروج سدیم اضافی از بدن میشود.
روغن نخود فشار خون را کاهش و هموگلوبین خون را افزایش میدهد. به همین دلیل مصرف این روغن به افرادی که در معرض بیماریهای قلبی و عروقی هستند توصیه میشود. روغن نخود ماده غذایی بسیار مفیدی برای پیشگیری از سکتههای قلبی است.
روغن نخود برای پوست
یکی از ماسکهای پرخاصیتی که با روغن نخود میتوان تهیه کرد؛ که برای سلامتی پوست و مو بسیار مناسب است. مقداری ادویهی زردچوبه، آرد نخود و کمی روغن نخود را با هم مخلوط میکنیم تا یک مایهی خمیری حاصل شود. خمیر بهدست آمده را به صورت اسکراپ و به مدت یک ربع روی صورت قرار میدهیم. استفاده از این ماسک بهطور منظم و به مدت یک ماه، تاثیر فوق العادهای در کاهش موهای زائد صورت دارد. این ماسک به لایه برداری و رفع سلولهای مرده پوست هم کمک فراوانی میکند.
نحوه ی مصرف روغن نخود
همانطور که گفته شد روغن نخود به شکلهای خوراکی و موضعی قابل استفاده است. بهمنظور استفادهی موضعی توصیه میشود چند قطره از روغن را روی محل مورد نظر ریخته و به آرامی ماساژ دهید. برای استفاده خوراکی هم بهتر است روزی سه بار و هر بار یک قاشق از روغن مصرف شود.
نکات مهم در پخت و خرید نخود
با توجه به موارد ذکر شده، نخود خواص بسیاری دارد و یکی از حبوبات پرخاصیت در طبیعت میباشد. اما مصرف بهجا و مناسب آن برای سلامتی بسیار مفید است. نکته مهم دیگر، در روش پخت نخود و همچنین نگهداری نخود است که حتما سعی کنید تا رعایت شود.
بهترین روش پخت نخود
برای کاهش نفخ ناشی از آن، حبوبات را به مدت ۱۲ ساعت در آب سرد خیس کنید و سپس آن را عوض کنید و دور بریزید. حبوبات خیس شده را جداگانه بپزید و مصرف کنید. در ضمن میتوانید آن را با مواد خوراکی دیگر مخلوط کنید. در این عمل، مقدار زیادی از قندهای جذب نشدنی و مواد سمی که موجب نفخ میشود، از حبوبات جدا میشوند. یادآوری میشود جدا کردن پوست حبوبات، سبب هضم آسانتر آنها خواهد شد.
نکات مهم قبل از خرید نخود
- توجه به بسته بندی حبوبات
با توجه به اینکه نخود یکی از پرمصرفترین نوع حبوبات است و در محیط مناسب حبوبات بهطور کلی یکسال ماندگاری دارند. پس در این مورد دقت فرمایید. - به کیفیت محصول دقت بیشتری کنید تا قیمت آن ( برخی نخود ها دیر پز و برخی دیگر زودپز هستند).
- سعی کنید حبوبات بدون مواد نگهدارنده تهیه کنید؛ برای این منظور از فروشگاهی مطمئن خریداری کنید.