در طب سنتی ایران، طبع قهوه معمولاً سرد و خشک دانسته شده است؛ به این معنی که مصرف زیاد آن ممکن است باعث سردی یا خشکی در بدن شود.منبع بنابراین افراد با طبع سرد باید در مصرف آن احتیاط کنند یا همراه با غذاهای با طبع “گرم” استفاده کنند تا تعادل حفظ شود.
«قهوه طبعی سرد و خشک دارد و این موضوع در طب سنتی ایران پذیرفته شده است.»
منبع: The nature of coffee | Diamante Coffee
عواملی که طبع قهوه را تعیین میکنند:
1. نوع دانه قهوه
طبع قهوه تا حد زیادی به نوع دانه بستگی دارد. قهوه عربیکا معمولاً طبعی ملایم و متعادلتر دارد، در حالیکه روبوستا گرمتر و قویتر است و اثر محرک بیشتری بر بدن میگذارد.
2. میزان بو دادن (رستینگ)
هرچه دانه قهوه بیشتر برشته شود، طبع آن گرمتر میشود. قهوه دارکرست طبع گرمتری دارد و انرژیبخشتر است، اما قهوه لایترست به دلیل اسیدیته بالاتر، طبعی سردتر و سبکتر دارد.
3. نحوهی تهیه و سرو قهوه
روش دمآوری نیز بر طبع تأثیر دارد. قهوه اسپرسو و ترک بهدلیل غلظت بالا و حرارت زیاد، گرممزاجتر هستند؛ در حالیکه قهوههای فیلتری یا سرد (مثل کولد برو) طبع سردتر و آرامبخشتری دارند.
4. میزان کافئین
کافئین بالا معمولاً با افزایش حرارت بدن همراه است. قهوههای پرکافئین مثل روبوستا یا اسپرسو، طبعی گرمتر دارند، در مقابل قهوههای کمکافئین یا دکافئین طبعی متعادل یا مایل به سردی دارند.
قهوه و مزاج، چه نوع قهوهای برای شما مناسب است؟
1. افراد با مزاج گرم و خشک
این افراد بهتر است از قهوههای ملایم و سردتر مانند قهوه عربیکا با رست روشن یا قهوههای فیلتری استفاده کنند. مصرف زیاد اسپرسو یا قهوه دارک میتواند باعث بیخوابی، تپش قلب و خشکی بیشتر بدن شود.
2. افراد با مزاج سرد و خشک
قهوه برای این گروه مفید است، بهویژه انواع دارکرست یا اسپرسو که طبع گرمتری دارند. بهتر است قهوه را با کمی عسل یا دارچین مصرف کنند تا طبعشان متعادلتر شود و احساس سرما کاهش یابد.
3. افراد با مزاج گرم و مرطوب
این افراد باید در مصرف قهوه تعادل را رعایت کنند. قهوه سرد یا لایترست برایشان مناسبتر است، زیرا از افزایش حرارت بدن جلوگیری میکند. نوشیدن آب کافی همراه قهوه نیز توصیه میشود.
4. افراد با مزاج سرد و مرطوب
قهوه برای این افراد بسیار مناسب است، زیرا به کاهش رطوبت و افزایش انرژی کمک میکند. قهوه اسپرسو یا ترک با طبع گرمتر میتواند حس سنگینی بدن و خوابآلودگی را کاهش دهد و تمرکز را افزایش دهد.
طبع انواع قهوه | آیا طبع قهوه سرد است یا گرم؟
بهطور کلی، قهوه طبعی گرم و خشک دارد، اما بسته به نوع دانه، رست و روش تهیه ممکن است سردتر یا گرمتر باشد. قهوههای غلیظ، دارکرست و پرکافئین طبع گرمتری دارند، در حالیکه قهوههای ملایم و لایترست طبع معتدل یا مایل به سردی دارند.
نوع قهوه | طبع و توضیح خلاصه |
طبع کلی قهوه | قهوه در کل طبعی گرم و خشک دارد؛ نوع دانه، میزان رست و روش تهیه میتواند آن را گرمتر یا سردتر کند. |
قهوه اسپرسو | طبع گرم و خشک؛ به دلیل غلظت و کافئین بالا. مصرف زیاد برای گرممزاجها مناسب نیست. |
قهوه سبز | طبع سرد و معتدلتر نسبت به قهوه رستشده؛ دارای خاصیت چربیسوزی و پاککنندگی. |
قهوه فوری (نسکافه) | طبع گرم و خشک ملایمتر؛ گرمای آن کمتر از اسپرسو است. |
اسپرسو سرد (آیس اسپرسو) | طبع همچنان گرم است؛ دمای سرو تأثیری بر مزاج ندارد. |
قهوه ترک | طبع بسیار گرم و خشک؛ مصرف زیاد ممکن است تحریککننده باشد. |
کاپوچینو | طبع گرم معتدل بهدلیل وجود شیر؛ مناسب برای بیشتر مزاجها. |
قهوه عربی | طبع گرم و خشک؛ ادویههایی مانند هل و زعفران آن را متعادلتر و آرامبخش میکنند. |
قهوه عربیکا | طبع ملایمتر و کمتر گرم؛ بهعلت اسیدیته بیشتر و کافئین کمتر، برای گرممزاجها مناسبتر است. |
قهوه دله (سنتی عربی) | طبع گرم و آرامبخش بهدلیل دارچین و هل؛ مفید برای مزاجهای سرد و مناطق سردسیر. |
قهوه گُلد (طلایی) | طبع گرم و متعادل؛ ترکیب عربیکا و روبوستا، گزینهای مناسب برای مصرف روزانه. |
قهوه بدون کافئین (دکافئین) | طبع معتدل مایل به سرد؛ مناسب افراد حساس به کافئین. |
قهوه هسته خرما | طبع سرد و خشک؛ بدون کافئین و مناسب برای افراد گرممزاج. |
قهوه رستشده | هرچه رست تیرهتر، طبع گرمتر؛ دارکرست برای سردمزاجها و لایترست برای گرممزاجها. |
قهوه علیکافه | طبع گرمتر بهدلیل وجود جینسینگ و شکر؛ انرژیزا و محرک فوری. |
قهوه در طب سنتی | در طب سنتی قهوه گرم و خشک است؛ در حد متعادل تقویتکننده مغز و هضم است. |
قهوه تلخ | طبع بسیار گرم و خشک؛ بدون شکر و چربی، اثر محرک قویتری دارد. |
1. طبع قهوه اسپرسو
قهوه اسپرسو به دلیل غلظت بالا، حرارت زیاد و کافئین بیشتر، طبعی گرم و خشک دارد. نوشیدن بیش از دو فنجان در روز برای افراد گرممزاج توصیه نمیشود.
2. طبع قهوه سبز چیست؟
قهوه سبز، که دانه خام و نبواده است، نسبت به قهوه رستشده طبعی سردتر و معتدلتر دارد و بیشتر خاصیت چربیسوزی و پاککنندگی دارد.
3. طبع قهوه فوری
قهوه فوری (نسکافه) معمولاً از دانههای روبوستا تهیه میشود، بنابراین طبعی گرم و خشک دارد، ولی در مقایسه با اسپرسو شدت گرمی آن کمتر است.
4. طبع قهوه اسپرسو سرد است یا گرم
حتی اگر اسپرسو بهصورت سرد (مثل آیس اسپرسو) سرو شود، طبع آن همچنان گرم است، چون ماهیت دانه و فرآیند عصارهگیری تعیینکننده طبع است نه دمای سرو.
5. طبع قهوه ترک
قهوه ترک بهدلیل غلظت بالا و روش جوشیدن روی حرارت مستقیم، طبعی بسیار گرم و خشک دارد و مصرف زیاد آن ممکن است برای افراد گرممزاج تحریککننده باشد.
6. طبع کاپوچینو
در کاپوچینو، ترکیب قهوه اسپرسو با شیر بخار داده، طبع را متعادلتر و مایل به گرم معتدل میکند. این گزینه برای بیشتر مزاجها مناسب است.
7. طبع قهوه عربی
قهوه عربی که اغلب با هل یا زعفران دم میشود، طبعی گرم و خشک دارد، اما ادویههای معطر در آن باعث تعادل و آرامش بیشتر بدن میشوند.
8. طبع قهوه عربیکا
عربیکا نسبت به روبوستا طبعی ملایمتر و کمتر گرم دارد، زیرا اسیدیته بالاتر و کافئین کمتری دارد. برای مزاجهای گرم گزینه مناسبی است.
9. طبع قهوه دله
قهوه دله (قهوه عربی سنتی) با ادویههایی مانند دارچین و هل تهیه میشود و طبعی گرم و آرامبخش دارد. برای مناطق سردسیر و مزاجهای سرد بسیار مفید است.
10. طبع قهوه گلد
قهوه گلد یا طلایی که معمولاً از ترکیب عربیکا و روبوستا تولید میشود، طبعی گرم و متعادل دارد و برای استفاده روزانه گزینهای متعادل محسوب میشود.
11. طبع قهوه بدون کافئین
قهوه دکافئین یا بدون کافئین طبعی معتدلتر و نزدیک به سردی دارد و برای افرادی که به کافئین حساساند، مناسبتر است.
12. طبع قهوه هسته خرما چیست؟
قهوه هسته خرما بر خلاف قهوه معمولی طبعی سرد و خشک دارد و بدون کافئین است، بنابراین برای افراد گرممزاج بسیار مناسب است.
13. طبع قهوه رست شده
هرچه رست تیرهتر باشد، طبع قهوه گرمتر میشود. قهوههای دارکرست برای افراد سردمزاج و قهوههای لایترست برای افراد گرممزاج توصیه میشوند.
14. طبع قهوه علی کافه
قهوه علیکافه معمولاً حاوی ترکیباتی مانند شکر و جینسینگ است، بنابراین طبعی گرمتر دارد و میتواند انرژی فوری ایجاد کند.
15. طبع قهوه در طب سنتی
در طب سنتی، قهوه دارای مزاج گرم و خشک است و در حد متعادل برای تقویت مغز، رفع خوابآلودگی و هضم غذا مفید دانسته میشود.
16. طبع قهوه تلخ چیست؟
قهوه تلخ بهدلیل نداشتن شکر و چربی، گرمتر و خشکتر از قهوههای شیرینشده است و اثر محرک قویتری بر سیستم عصبی دارد.
چگونه طبع قهوه را گرم کنیم
برای گرمتر کردن طبع قهوه میتوان آن را با ادویههایی مانند دارچین، زنجبیل، هل یا زعفران ترکیب کرد. افزودن کمی عسل یا شیر گرم نیز طبع قهوه را متعادل و از خشکی آن کم میکند. این روشها باعث میشوند قهوه برای افراد سردمزاج یا کسانی که احساس ضعف و بیحالی دارند، مفیدتر باشد.
دلایل سرد و خشک بودن طبع قهوه
در طبیعتشناسی سنتی، طبع قهوه ذاتاً خشک و مایل به گرمی است، اما نوع فرآوری، درجه رست پایین و مصرف سرد آن میتواند طبع را به سمت سردی ببرد. قهوههای فوری یا کمرست معمولاً طبع سردتری دارند و باعث خشکی بدن یا تحریک معده میشوند.
تأثیر طبع قهوه بر مزاج
قهوه گرممزاجان را تحریک و پرانرژیتر میکند ولی مصرف زیاد میتواند در آنها بیخوابی یا تپش قلب ایجاد کند. در مقابل، برای سردمزاجان، قهوه انرژیزا، تمرکزدهنده و گرمکننده بدن است. میزان مصرف و نوع قهوه باید با توجه به مزاج فرد تنظیم شود.
آیا قهوه داغ یا سرد، طبع متفاوتی دارد؟
دمای نوشیدنی بهخودیخود طبع را تغییر نمیدهد، اما قهوه داغ بهدلیل افزایش جریان خون و تحریک حرارت بدن تأثیر گرمتری دارد. در مقابل، قهوه سرد (مثل آیسکافی) تأثیر خنککننده و آرامبخش دارد و برای مزاجهای گرم مناسبتر است.
خواص قهوه چیست؟
قهوه سرشار از آنتیاکسیدان است و به افزایش تمرکز، چربیسوزی، بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر بیماریهای کبد و پارکینسون کمک میکند. همچنین متابولیسم بدن را افزایش داده و به رفع خستگی و خوابآلودگی کمک میکند.
مصلح قهوه چیست؟
مصلح قهوه موادی هستند که اثرات خشککننده یا تحریککننده آن را کاهش میدهند. بهترین مصلحهای قهوه شامل هل، دارچین، زعفران، شیر، و عسل هستند. این مواد علاوهبر بهبود طعم، تعادل حرارتی بدن را حفظ میکنند و مانع از بروز خشکی یا اضطراب ناشی از کافئین میشوند.
افزودنیها برای ملایم کردن طبع قهوه
برای کاهش خشکی و تعدیل طبع قهوه، میتوان از ترکیبات طبیعی و خوشعطر استفاده کرد. این افزودنیها علاوه بر بهبود طعم، به تعادل حرارتی بدن کمک میکنند و از عوارضی مانند بیخوابی، تپش قلب یا خشکی دهان جلوگیری میکنند.
افزودنی یا ترکیب | توضیح و اثر بر طبع قهوه |
زعفران | افزودن چند رشته زعفران هنگام دمآوری، طبع قهوه را متعادل کرده و اثر آرامبخش و نشاطآور دارد؛ مفید برای مزاجهای سرد. |
زنجبیل | پودر یا عصاره زنجبیل، طبع قهوه را گرمتر و گوارش را بهبود میدهد؛ مناسب صبحها و هوای سرد. |
ادویههای گرم (دارچین، هل، جوز هندی، میخک) | این ادویهها طبع قهوه را گرمتر کرده، سردی بدن را کاهش و انرژی را افزایش میدهند؛ رایج در قهوه عربی. |
شیرینکنندههای طبیعی (عسل، شیره خرما) | جایگزین سالم شکر؛ باعث نرمتر شدن طبع قهوه، کاهش تلخی و ایجاد انرژی پایدار میشوند. |
شیر یا کرم | باعث تعادل حرارتی و کاهش خشکی قهوه میشود؛ برای افراد گرممزاج مناسب است و اثر قهوه بر معده را ملایمتر میکند. |
هل و گلاب | با طبع گرم خود، سردی و خشکی قهوه را خنثی کرده و رایحهای دلپذیر ایجاد میکنند؛ کاربردی در قهوههای سنتی. |
شکلات تلخ | با تئوبرومین و خاصیت گرمازا، تعادلی میان تلخی و گرمی ایجاد میکند (موکا نمونهی معروف آن است). |
عسل یا ادویههای گرم برای میل جنسی | افزودن این مواد میتواند اثر قهوه را بر جریان خون و انرژی جنسی متعادل و تقویتی کند، بهویژه در سردمزاجان. |
1. طرز تهیه قهوه با زعفران
افزودن چند رشته زعفران به قهوه در هنگام دمآوری، طبع قهوه را متعادل و اثر آرامبخش آن را افزایش میدهد. این ترکیب برای افرادی با مزاج سرد مفید و برای تمرکز و خلقوخو بسیار مؤثر است.
2. افزودن زنجبیل برای متعادل کردن طبع قهوه
زنجبیل خاصیت گرمکنندگی بالایی دارد و افزودن پودر یا عصارهی آن به قهوه باعث کاهش سردی بدن و بهبود گوارش میشود. این ترکیب برای صبحها یا روزهای سرد سال بسیار انرژیبخش است.
3. افزودن ادویههای گرم
ادویههایی مانند دارچین، هل، جوز هندی و میخک طبع قهوه را گرمتر میکنند و به رفع سردی و افزایش نشاط کمک مینمایند. این ترکیب در قهوههای عربی بسیار رایج است.
4. استفاده از شیرینکنندههای طبیعی
عسل و شیره خرما جایگزینهای سالمتری نسبت به شکر هستند که طبع قهوه را نرمتر کرده و انرژی پایدار ایجاد میکنند. این افزودنیها باعث کاهش تلخی و متعادل شدن اثر خشککننده قهوه میشوند.
5. طبع قهوه با شیر: ترکیب با شیر یا کرم
افزودن شیر یا کرم به قهوه، حرارت آن را متعادل و از خشکی آن میکاهد. این ترکیب برای افراد گرممزاج توصیه میشود و باعث نرمی و لطافت اثر قهوه بر معده میگردد.
6. هل و گلاب برای رفع سردی قهوه
هل و گلاب طبع گرم دارند و ترکیب آنها با قهوه علاوه بر خوشعطر کردن نوشیدنی، اثرات سردی و خشکی قهوه را خنثی میکند. این ترکیب در قهوههای سنتی ایرانی و عربی کاربرد زیادی دارد.
7. طبع قهوه و شکلات
شکلات تلخ بهدلیل دارا بودن تئوبرومین و خاصیت گرمازا، طبع قهوه را تعدیل میکند. ترکیب قهوه و شکلات (مانند موکا) تعادل خوبی میان تلخی، انرژی و گرمی ایجاد میکند.
8. قهوه و گرمی در میل جنسی با افزودن ادویه گرم
مصرف زیاد قهوه بهویژه در افراد گرممزاج ممکن است باعث کاهش میل جنسی شود، اما در سردمزاجان اثر تقویتی دارد. افزودن عسل یا ادویههای گرم به قهوه میتواند اثر آن را در بهبود جریان خون و افزایش انرژی جنسی متعادل کند.
نکات مهم در مصرف قهوه بر اساس طبع
برای بهرهمندی از خواص قهوه بدون ایجاد عوارض، باید زمان، فصل و نحوه مصرف آن را با مزاج بدن هماهنگ کرد. رعایت این نکات به حفظ تعادل حرارتی بدن، بهبود عملکرد گوارش و جلوگیری از بیخوابی یا ضعف کمک میکند.
مصرف قهوه در زمان مناسب
بهترین زمان نوشیدن قهوه بین ۹ تا ۱۱ صبح یا بعد از وعده ناهار است، زمانی که سطح کورتیزول بدن طبیعی است و قهوه باعث استرس یا تپش قلب نمیشود. مصرف قهوه در شب بهویژه برای افراد گرممزاج یا عصبی توصیه نمیشود.
تناسب مصرف قهوه با فصل
در فصول سرد سال، قهوه گرم و پر رست گزینهای عالی برای افزایش انرژی است، در حالیکه در تابستان بهتر است از قهوههای سرد یا لایترست برای جلوگیری از افزایش حرارت بدن استفاده شود.
مصرف همراه با مواد غذایی
قهوه را بهتر است با خوراکیهای طبع گرم و مرطوب مانند خرما، عسل، شیر یا بیسکویت سبوسدار مصرف کرد تا اثر خشککنندگی آن کاهش یابد. نوشیدن قهوه با معده خالی یا همراه غذاهای سنگین میتواند باعث تحریک معده و سوءهاضمه شود.
خرید قهوه از فروشگاه بانک طعم
برای خرید انواع قهوه با کیفیت بالا، بانک طعم یکی از معتبرترین مراجع خرید قهوه اصل در ایران است. در این مجموعه میتوانید دانهها و پودرهای تازهبرشته از مبدأهای مختلف تهیه کنید. قهوهها در بستهبندی استاندارد، با درجه آسیاب مخصوص هر روش دمآوری (ترک، گلد، میکس کافی و …) عرضه میشوند تا بهترین طعم و عطر در فنجان شما تجربه شود. برای خرید قهوه اصل و خرید قهوه عمده با ضمانت کیفیت و ارسال سریع، میتوانید از سایت بانک طعم اقدام کنید.

طبع قهوه سرد است یا گرم؟ چگونه طبع قهوه را گرم کنیم؟