فواید، معایب و تاثیر قهوه برای سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا

قهوه برای سرماخوردگی می‌تواند در برخی جنبه‌ها مفید باشد اما باید با احتیاط مصرف شود. تحقیقات نشان داده‌اند که کافئین موجود در قهوه می‌تواند هوشیاری و عملکرد را در افرادی که سرماخورده‌اند به سطح افراد سالم برساند.منبع اما از سوی دیگر، مصرف قهوه هنگام بیماری ممکن است به کم‌آبی بدن دامن بزند یا با داروهای سرماخوردگی تداخل کند.منبع بهترین راه این است که اگر قهوه دوست دارید و بدن‌تان تحملش را دارد، آن را در حجم کم و همراه آب زیاد مصرف کنید و از مصرف شبانه‌اش خودداری کنید.

خرید قهوه ترک 

خرید وایت چاکلت

خرید قهوه گلد

معایب مصرف قهوه در سرماخوردگی

با وجود فواید ذکر شده، رابطه قهوه و سرماخوردگی همیشه مثبت نیست و مصرف قهوه در دوران بیماری بدون خطر نیست. نگرانی‌های اصلی شامل پتانسیل این نوشیدنی برای تشدید کم‌آبی بدن، اختلال در خواب ترمیمی، تحریک گلو و سیستم گوارش، و از همه مهم‌تر، تداخل با داروهای رایج سرماخوردگی است. این خطرات به‌ویژه در بیماری‌های شدیدتر مانند آنفولانزا اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند و باید در سرماخوردگی و مصرف قهوه دقت بیشتری داشت.

۱. افزایش التهابات گلو

قهوه یک نوشیدنی اسیدی است و می‌تواند بافت‌های ملتهب و حساس گلو را در زمان سرماخوردگی تحریک کرده و باعث تشدید درد و احساس خراشیدگی شود. علاوه بر این، خاصیت ادرارآور کافئین می‌تواند منجر به کم‌آبی و خشکی بیشتر گلو شود و علائم لارنژیت (التهاب حنجره) را بدتر کند. در برخی افراد، قهوه خوردن در سرماخوردگی ممکن است با شل کردن اسفنکتر تحتانی مری، باعث بازگشت اسید معده به گلو (رفلاکس) شده و یک التهاب شیمیایی ثانویه ایجاد کند که ممکن است با علائم سرماخوردگی اشتباه گرفته شود.

۲. کاهش آب بدن

کافئین یک ماده ادرارآور (دیورتیک) است که می‌تواند منجر به از دست رفتن مایعات بدن شود. هرچند در افراد سالم و مصرف‌کنندگان منظم، نوشیدن ۲ تا ۳ فنجان قهوه در روز تأثیر چشمگیری بر تعادل مایعات بدن ندارد، اما شرایط در دوران بیماری متفاوت است. مراکز درمانی معتبری مانند کلینیک مایو توصیه می‌کنند که در صورت وجود تب، استفراغ یا اسهال، از مصرف قهوه خودداری شود، زیرا این شرایط خود باعث کم‌آبی شده و کافئین می‌تواند آن را تشدید کند. این موضوع یکی از پاسخ‌های کلیدی به سؤال آیا قهوه برای سرماخوردگی خوب است محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید...

خواص قهوه چیست

۳. آلرژی به قهوه

آلرژی واقعی به قهوه یک واکنش نادر اما جدی سیستم ایمنی است که می‌تواند علائمی مانند کهیر، مشکلات تنفسی و حتی آنافیلاکسی ایجاد کند. این حالت را باید از "حساسیت به کافئین" افتراق داد که شایع‌تر بوده و یک واکنش اغراق‌آمیز به اثرات محرک کافئین است. علائم حساسیت شامل اضطراب، تپش قلب، سردرد و بی‌خوابی است و اغلب به دلیل متابولیسم کندتر کافئین در بدن برخی افراد رخ می‌دهد. همپوشانی علائم سرماخوردگی با علائم حساسیت یا آلرژی به قهوه می‌تواند تشخیص را برای فرد دشوار سازد، به‌ویژه در زمان سرماخوردگی و مصرف قهوه.

۴. تداخل دارویی با قهوه

یکی از خطرات جدی و کمتر شناخته‌شده مصرف قهوه در زمان بیماری، تداخل آن با داروهای بدون نسخه (OTC) سرماخوردگی است. بسیاری از این داروها حاوی ترکیبات محرکی هستند که ترکیب آن‌ها با کافئین می‌تواند منجر به عوارض جانبی تشدید‌شده‌ای مانند تپش قلب و افزایش فشار خون شود. این موضوع اهمیت توجه به رابطه قهوه و سرماخوردگی را دوچندان می‌کند و در بخش جداگانه‌ای به تفصیل بررسی خواهد شد.

۵. بی‌خوابی

استراحت کافی یکی از ارکان اصلی بهبودی در دوران بیماری است، زیرا به سیستم ایمنی فرصت بازسازی و مبارزه می‌دهد. کافئین به عنوان یک محرک قوی سیستم عصبی مرکزی، می‌تواند به طور جدی در توانایی به خواب رفتن و کیفیت خواب اختلال ایجاد کند. توصیه می‌شود حداقل ۶ تا ۹ ساعت قبل از خواب از مصرف کافئین خودداری شود؛ این توصیه در زمان بیماری که نیاز بدن به استراحت دوچندان است، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. بنابراین، پاسخ به این پرسش که آیا قهوه برای سرماخوردگی خوب است یا خیر، بستگی به وضعیت جسمی، نوع علائم و زمان مصرف دارد.

بیشتر بخوانید...

عوارض مصرف قهوه

مزایای مصرف قهوه در دوران سرماخوردگی

فراتر از یک نوشیدنی روزمره، قهوه دارای خواص فیزیولوژیکی مشخصی است که می‌تواند در مدیریت علائم سرماخوردگی مفید واقع شود.

۱. احساس سرزندگی

یکی از علائم بارز سرماخوردگی، احساس بی‌حالی و رخوت (Malaise) است که باعث کاهش هوشیاری و عملکرد روانی-حرکتی می‌شود. یک مطالعه بالینی در دانشگاه بریستول نشان داد که مصرف کافئین با دوز 1.5 mg/kg به طور مؤثری هوشیاری و عملکرد افراد مبتلا به سرماخوردگی را افزایش داده و به سطح افراد سالم بازمی‌گرداند. این یافته نشان می‌دهد که تأثیر قهوه در "بهبود حال" یک اثر بالینی قابل اندازه‌گیری است و تنها یک حس ذهنی نیست.

۲. تقویت سیستم ایمنی بدن

شواهد نشان می‌دهد که قهوه فراتر از تسکین علائم، ممکن است بر عملکرد سیستم ایمنی نیز تأثیر مثبت داشته باشد. کافئین با مسدود کردن گیرنده‌های آدنوزین بر روی سلول‌های ایمنی، به تنظیم پاسخ التهابی کمک می‌کند. تحقیقات جدیدتر (۲۰۲۴) نیز نشان داده‌اند که مصرف قهوه می‌تواند با کاهش فاکتورهای التهابی و کاهش فراوانی سلول‌های T پیر (senescent)، به "جوان‌سازی" سیستم ایمنی کمک کرده و عملکرد آن را بهبود بخشد. 

۳. کاهش سردرد

کافئین از دو طریق به کاهش سردرد ناشی از سرماخوردگی کمک می‌کند. اولاً، با خاصیت منقبض‌کنندگی عروق (Vasoconstriction)، رگ‌های خونی متورم اطراف مغز را تنگ کرده و فشار و درد را کاهش می‌دهد. ثانیاً، کافئین به عنوان یک ماده کمکی (Adjuvant) در کنار داروهای مسکن عمل می‌کند. افزودن کافئین به مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌تواند اثربخشی آن‌ها را تا ۴۰٪ افزایش دهد، زیرا به جذب سریع‌تر و بهتر دارو در بدن کمک می‌کند.  

بیشتر بخوانید...

قهوه برای استرس

تأثیر قهوه در انواع بیماری‌ها

ترکیبات فعال موجود در قهوه مانند کافئین، پلی‌فنول‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند اثرات متفاوتی بر بدن داشته باشند. با این حال اثرات مختلف قهوه بر انواع بیماری را بررسی میکنیم:

قهوه برای کرونا

شواهد قطعی برای «درمان» یا «پیشگیری» کووید-۱۹ با قهوه وجود ندارد؛ بااین‌حال، یک مطالعهٔ مشاهده‌ای بزرگ از دانشگاه نورث‌وسترن گزارش کرد مصرف دست‌کم یک فنجان قهوه در روز با حدود ۱۰٪ کاهش ریسک ابتلا همبسته بود (رابطهٔ علّی تأیید نشده است). تغذیه و هیدراتاسیون مناسب نیز طبق توصیهٔ سازمان جهانی بهداشت برای پشتیبانی از سیستم ایمنی اهمیت دارد.منبع

قهوه برای گلودرد

برای گلودرد، اصلِ مراقبت «مایعات گرم و کافی» است؛ CDC نوشیدنی‌های گرم و عسل (برای افراد ≥۱ سال) را توصیه می‌کند. قهوهٔ گرم می‌تواند به‌عنوان مایعی گرم مفید باشد، اما کافئین در برخی افراد رفلاکس یا خشکی ایجاد می‌کند؛ اگر علائم تحریک می‌شود، قهوه را رقیق‌تر یا بدون کافئین مصرف کنید و روی هیدراتاسیون تمرکز بگذارید. CDC+1

قرص سرماخوردگی و قهوه

بخش زیادی از داروهای سرماخوردگی حاوی پسودوافدرین (ضداحتقان) هستند؛ هم پسودوافدرین و هم کافئین می‌توانند ضربان قلب و فشار خون را بالا ببرند و کنار هم اثرات تحریکی را تشدید کنند، بنابراین بهتر است در زمان مصرف این داروها، مصرف کافئین را کاهش دهید. راهنمایی‌های دارویی معتبر نیز این احتیاط را تأیید می‌کنند.منبع

قهوه برای سرفه

کافئین از نظر فارماکولوژیک خویشاوند تئوفیلین است و شواهد مرور منظم کوکرین نشان می‌دهد می‌تواند عملکرد راه‌های هوایی را به‌طور خفیف و کوتاه‌مدت (تا ۴ ساعت) بهبود دهد؛ این به معنای «درمان سرفه» نیست ولی ممکن است در برخی افراد احساس تنفسی بهتری ایجاد کند. همچنین در یک کارآزمایی کوچک، ترکیب قهوه + عسل نسبت به برخی درمان‌های دیگر، کاهش دفعات سرفه را نشان داد؛ بااین‌حال، شواهد محدود است و جایگزین درمان پزشکی نیست.منبع

شیر قهوه و سرماخوردگی

باور «شیر باعث افزایش خلط می‌شود» پشتوانهٔ علمی محکمی ندارد؛ مطالعات و مرورهای تخصصی نشان می‌دهد شواهد قاطع برای افزایش ترشحات تنفسی با مصرف شیر وجود ندارد. بنابراین اگر شیر/شیرقهوه علائم شما را بدتر نمی‌کند، منع عمومی برای سرماخوردگی ندارد؛ اولویت با مایعات کافی و تغذیهٔ متعادل است.

نوشیدن قهوه در بیماری آنفولانزا

توصیه‌های مربوط به مصرف قهوه در سرماخوردگی خفیف، لزوماً برای آنفولانزا صادق نیست. آنفولانزا معمولاً با علائم شدیدتری مانند تب بالا، استفراغ یا اسهال همراه است که همگی خطر کم‌آبی بدن را به شدت افزایش می‌دهند. در چنین شرایطی، خاصیت ادرارآور کافئین به یک نگرانی جدی تبدیل می‌شود. بنابراین، در هنگام ابتلا به آنفولانزا، توصیه اکید پزشکی بر پرهیز از قهوه و تمرکز بر مصرف مایعات آبرسان مانند آب، آب‌میوه رقیق‌شده و سوپ برای حمایت از بدن در فرآیند بهبودی است.  

وقتی گلودرد داریم قهوه بخوریم یا نه؟

این موضوع پیچیده است. از یک سو، نوشیدنی‌های گرم می‌توانند به تسکین موقت گلودرد کمک کنند. از سوی دیگر، اسیدیته و اثر کم‌آب‌کننده قهوه می‌تواند گلو را تحریک کرده و علائم را بدتر کند، به‌ویژه در موارد لارنژیت. رویکرد محتاطانه بهتر است. اگر تصمیم به نوشیدن قهوه دارید، قهوه‌های با اسیدیته کمتر مانند "کلد برو" (Cold Brew) را انتخاب کنید و حتماً در کنار آن مقدار زیادی آب بنوشید. با این حال، نوشیدنی‌های گرم غیرکافئین‌دار و غیر اسیدی مانند دمنوش‌های گیاهی همراه با عسل، گزینه‌های ایمن‌تر و مفیدتری هستند.  

اسپرسو برای سرماخوردگی

اسپرسو به‌عنوان یکی از غلیظ‌ترین انواع قهوه، حاوی مقدار بالایی کافئین و آنتی‌اکسیدان است که می‌تواند در دوران سرماخوردگی به بهبود موقت علائم کمک کند. کافئین موجود در اسپرسو با انقباض رگ‌های خونی بینی، باعث کاهش احتقان و گرفتگی بینی می‌شود و احساس خستگی ناشی از بیماری را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، ترکیبات پلی‌فنولی در قهوه به تقویت سیستم ایمنی و مقابله با رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند.

با این حال، مصرف بیش از حد اسپرسو در زمان سرماخوردگی توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند باعث بی‌خوابی، افزایش ضربان قلب و دهیدراته شدن بدن شود که روند بهبودی را کند می‌کند. بهتر است اسپرسو را در مقادیر محدود و همراه با آب کافی مصرف کنید تا بدن دچار کم‌آبی نشود.

کاپوچینو برای سرماخوردگی

کاپوچینو که ترکیبی از اسپرسو، شیر داغ و کف شیر است، در مقایسه با اسپرسو، نوشیدنی ملایم‌تر و آرامش‌بخش‌تری محسوب می‌شود. در دوران سرماخوردگی و هنگام بررسی قهوه و سرماخوردگی، بخار و گرمای کاپوچینو می‌تواند به باز شدن مجاری تنفسی و تسکین موقت گلودرد کمک کند. همچنین وجود پروتئین‌ها و لاکتوز شیر ممکن است انرژی و کالری مناسبی به بدن در زمان ضعف ناشی از بیماری برساند.

با این حال، برای برخی افراد، شیر می‌تواند تولید مخاط را افزایش دهد و احساس گرفتگی گلو را تشدید کند. بنابراین، اگر بدن شما به لبنیات حساس است، بهتر است از نسخه‌های بدون لبنیات مانند کاپوچینو با شیر بادام یا جو دوسر استفاده کنید. در غیر این صورت، مصرف متعادل کاپوچینو می‌تواند باعث آرامش و بهبود موقت علائم شود و نشان دهد که قهوه برای سرماخوردگی همیشه مضر نیست، بلکه به نوع و میزان آن بستگی دارد.

نوشیدن قهوه برای رفع آبریزش بینی خوب است؟

شواهد در این مورد متناقض است. برخی منابع معتقدند کافئین با انقباض عروق خونی بینی می‌تواند به عنوان یک ضد احتقان طبیعی عمل کند. با این حال، توصیه غالب پزشکی بر این است که هیدراتاسیون کافی برای رقیق نگه داشتن مخاط و تسهیل خروج آن ضروری است. نوشیدنی‌های کم‌آب‌کننده مانند قهوه می‌توانند مخاط را غلیظ‌تر کرده و دفع آن را دشوارتر سازند. بنابراین، اولویت دادن به مایعات آبرسان مانند آب و دمنوش‌های گرم، راهکار منطقی‌تری برای مدیریت آبریزش بینی است. در نتیجه، پاسخ به پرسش تاثیر قهوه بر سرماخوردگی کاملاً وابسته به شرایط بدن و میزان مصرف است.

تاثیر قهوه بر عفونت‌های ویروسی

بیشتر تحقیقات بر تاثیر قهوه بر علائم بیماری متمرکز هستند، اما برخی مطالعات اولیه به بررسی اثرات مستقیم آن بر ویروس‌ها پرداخته‌اند. یک پژوهش مبتنی بر مدل‌سازی کامپیوتری (in silico) نشان داد که کافئین ممکن است با مهار اتصال ویروس به سلول‌های میزبان، فعالیت ضد ویروسی بالقوه‌ای داشته باشد. لازم به ذکر است که این تحقیقات در مراحل بسیار ابتدایی قرار دارند و به هیچ وجه به معنای توانایی قهوه در درمان یا پیشگیری از عفونت‌های ویروسی نیست، بلکه تنها یک زمینه تحقیقاتی جدید و جالب توجه است که می‌تواند در آینده به درک بهتر تاثیر قهوه بر سرماخوردگی کمک کند.

تداخل دارویی با قهوه

این مورد یکی از مهم‌ترین و جدی‌ترین خطرات مصرف قهوه در دوران بیماری است. بسیاری از داروهای سرماخوردگی و آنفولانزای بدون نسخه، به‌ویژه فرمولاسیون‌های "روز" (Daytime) یا "غیرخواب‌آور"، حاوی ترکیبات ضد احتقان محرک مانند سودوافدرین یا فنیل‌افرین هستند. کافئین نیز یک محرک سیستم عصبی مرکزی است. مصرف همزمان این مواد باعث تشدید اثرات محرک (اثر افزایشی) می‌شود.

توصیه‌هایی برای مصرف قهوه در هنگام بیماری

اگر با وجود تمام ملاحظات، تصمیم به نوشیدن قهوه در دوران بیماری دارید، رعایت نکات زیر ضروری است:

• آب کافی بنوشید: به ازای هر فنجان قهوه، یک لیوان بزرگ آب بنوشید تا اثرات بالقوه کم‌آبی آن را جبران کنید.  
• به بدن خود گوش دهید: اگر قهوه علائم شما، به‌ویژه ناراحتی معده یا گلودرد را تشدید می‌کند، مصرف آن را متوقف کنید.  
• زمان‌بندی مصرف: قهوه را به صبح یا اوایل بعد از ظهر محدود کنید تا خواب شبانه شما که برای بهبودی حیاتی است، مختل نشود.  
• داروهای خود را بررسی کنید: قبل از نوشیدن قهوه، برچسب تمام داروهای مصرفی خود را به دقت بخوانید تا از عدم وجود ترکیبات محرک مانند سودوافدرین اطمینان حاصل کنید.  
• قهوه بدون کافئین را امتحان کنید: اگر به دنبال حس آرامش و روتین نوشیدن قهوه هستید، قهوه بدون کافئین (Decaf) یک جایگزین عالی است که حتی نشان داده شده در کاهش بی‌حالی نیز مؤثر است.  

خرید قهوه ترک 

خرید وایت چاکلت

خرید قهوه گلد

کلام آخر…

تصمیم‌گیری برای نوشیدن قهوه در دوران سرماخوردگی یک انتخاب شخصی است که کاملاً به شرایط بستگی دارد. در یک سرماخوردگی خفیف، مصرف متعادل قهوه می‌تواند ابزاری مفید برای افزایش هوشیاری و مبارزه با سردرد باشد. با این حال، با افزایش شدت بیماری—به‌ویژه در آنفولانزا، تب یا مشکلات گوارشی—خطراتی مانند کم‌آبی و اختلال در خواب بر فواید آن پیشی می‌گیرد. اگر نیز می خواهید در زمان بیماری قهوه مصرف کنید، پیشنهاد میشود به مقدار کم و از قهوه اصل استفاده نمایید. خرید قهوه اصل از بانک طعم بدون هیچ واسطی امکان پذیر است و در سریعترین حالت ممکنه به دستتان خواهد رسید.

سوالات متداول: قهوه برای سرماخوردگی ضرر دارد؟

پاسخ قطعی "بله" یا "خیر" نیست؛ کاملاً بستگی به شرایط دارد.

• می‌تواند مفید باشد اگر: سرماخوردگی شما خفیف است، به نوشیدن قهوه عادت دارید و از آن برای رفع خستگی و سردرد استفاده می‌کنید.
• می‌تواند مضر باشد اگر: بیماری شما شدید است (مانند آنفولانزا، تب یا اسهال)، باعث کم‌آبی بدن یا بی‌خوابی شما می‌شود، گلودرد یا معده‌تان را تحریک می‌کند، و مهم‌تر از همه، اگر در حال مصرف داروهای سرماخوردگی حاوی مواد محرک مانند سودوافدرین هستید. در نهایت، بهترین رویکرد، گوش دادن به بدن، اولویت دادن به استراحت و هیدراتاسیون، و احتیاط کامل در مورد تداخلات دارویی است.