مصرف قهوه در دوران پریودی موضوعی است که بسیاری از زنان دربارهی آن پرسش دارند. قهوه به دلیل داشتن کافئین میتواند هم تأثیرات مثبت و هم منفی در این دوره داشته باشد. از یک سو، کافئین باعث افزایش هوشیاری و کاهش احساس خستگی میشود، اما از سوی دیگر ممکن است در برخی افراد موجب افزایش اضطراب، تحریک معده و تشدید علائم PMS (سندروم پیش از قاعدگی) شود. در نتیجه، میزان مصرف و واکنش بدن هر فرد نقش تعیینکنندهای در اثرگذاری قهوه در دوران قاعدگی دارد.
تأثیر قهوه در پریودی و سیکل قاعدگی
کافئین موجود در قهوه باعث انقباض رگهای خونی میشود و میتواند بر جریان خون در رحم تأثیر بگذارد. در برخی زنان، این موضوع ممکن است باعث کاهش خونریزی شود، اما در برخی دیگر به دلیل افزایش سطح هورمون کورتیزول، موجب بینظمی یا درد بیشتر در سیکل قاعدگی میگردد. تحقیقات نشان میدهد که مصرف متعادل قهوه (۱ تا ۲ فنجان در روز) معمولاً تأثیر منفی قابل توجهی ندارد، ولی مصرف زیاد آن ممکن است چرخهی قاعدگی را کوتاهتر یا دردناکتر کند.
تأثیر مصرف کافئین بر شدت دردهای قاعدگی
کافئین باعث تحریک سیستم عصبی مرکزی میشود و میتواند عضلات رحم را منقبضتر کند. در نتیجه، افرادی که دچار دردهای شدید قاعدگی (کرامپ) هستند، ممکن است پس از مصرف قهوه افزایش درد را تجربه کنند. از سوی دیگر، برای برخی زنان، کافئین به کاهش سردرد یا خستگی دوران پریودی کمک میکند. بهترین رویکرد، مشاهدهی واکنش بدن خود است؛ اگر با نوشیدن قهوه احساس درد یا اضطراب بیشتر دارید، کاهش یا حذف موقت آن در دوران قاعدگی توصیه میشود.
کافئین و میزان خونریزی قاعدگی
تحقیقات علمی نشان دادهاند که مصرف زیاد کافئین ممکن است در برخی افراد باعث کاهش جریان خون قاعدگی شود، زیرا کافئین منجر به تنگ شدن عروق خونی میگردد. با این حال، در افراد حساس، ممکن است بهطور غیرمستقیم موجب افزایش اسپاسم و در نتیجه شدت بیشتر خونریزی شود. تعادل در مصرف قهوه کلید اصلی است — یک یا دو فنجان در روز معمولاً ایمن است، اما مصرف بیش از ۳ فنجان ممکن است تعادل هورمونی را برهم بزند.
خواص قهوه در پریودی
اگر بهصورت متعادل مصرف شود، قهوه میتواند در دوران پریودی فوایدی نیز داشته باشد. کافئین با تحریک سیستم عصبی به بهبود خلقوخو، افزایش انرژی و کاهش احساس خستگی کمک میکند. همچنین آنتیاکسیدانهای موجود در قهوه باعث کاهش التهاب و بهبود عملکرد عمومی بدن میشوند. در برخی زنان، قهوه به کاهش نفخ و بهبود تمرکز ذهنی نیز کمک میکند. با این حال، توصیه میشود نوشیدن قهوه در این دوران با آب کافی، تغذیه متعادل و استراحت مناسب همراه باشد تا اثرات مثبت آن حفظ و اثرات منفی آن به حداقل برسد.
چرا کافئین در دوران قاعدگی کمتر توصیه میشود؟
در دوران قاعدگی، بدن زنان در حال تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی است و حساسیت به مواد محرک مانند کافئین افزایش مییابد. کافئین موجود در قهوه، چای و نوشابههای انرژیزا میتواند بر خواب، خلقوخو، سیستم گوارشی و جذب مواد مغذی تأثیر بگذارد. به همین دلیل، بسیاری از متخصصان تغذیه توصیه میکنند مصرف کافئین در این دوران محدود شود تا بدن بتواند تعادل خود را بهتر حفظ کند و علائم قاعدگی مانند درد، اضطراب یا خستگی تشدید نشوند.
کافئین میتواند خواب را مختل کند
در دوران قاعدگی، بدن به استراحت و خواب کافی نیاز دارد تا بتواند تغییرات هورمونی را مدیریت کند. کافئین با افزایش ترشح آدرنالین و تحریک سیستم عصبی، چرخهی خواب را مختل کرده و باعث بیخوابی یا خواب سبک میشود. کمخوابی در این دوران میتواند باعث افزایش خستگی، تحریکپذیری و کاهش تمرکز شود.
کافئین میتواند بر روحیه شما تأثیر بگذارد
نوسانات خلقی در دوران پریودی طبیعی است، اما کافئین میتواند این تغییرات را تشدید کند. مصرف زیاد قهوه سطح هورمون استرس (کورتیزول) را افزایش داده و احساس اضطراب یا تحریکپذیری را بیشتر میکند. در نتیجه، ممکن است نوسانات خلقی یا احساس بیقراری در این دوران شدیدتر شود.
کافئین میتواند هضم غذا را دچار اختلال کند
کافئین ترشح اسید معده را افزایش میدهد و در برخی زنان موجب سوزش معده، نفخ یا تحریک روده میشود. از آنجا که در دوران قاعدگی دستگاه گوارش حساستر است، نوشیدن قهوه زیاد میتواند باعث ناراحتیهای گوارشی و احساس سنگینی در شکم شود.
کافئین میتواند باعث کمآبی بدن شود
کافئین خاصیت ادرارآور دارد و مصرف زیاد آن باعث دفع بیشتر آب از بدن میشود. در دوران پریودی، از دست دادن آب بدن میتواند علائمی مانند سردرد، ضعف، و گرفتگی عضلات را تشدید کند. برای جلوگیری از این حالت، همراه قهوه باید آب کافی نوشیده شود یا مصرف کافئین کاهش یابد.
کافئین میتواند جذب مواد مغذی شما را کاهش دهد
بر اساس پژوهشها، مصرف زیاد کافئین میتواند جذب برخی ویتامینها و مواد معدنی مانند منیزیم، کلسیم و ویتامین B را کاهش دهد. این مواد برای کاهش دردهای عضلانی و حفظ انرژی در دوران قاعدگی ضروریاند، بنابراین محدود کردن کافئین به بدن کمک میکند تا این مواد را بهتر جذب کند.
کافئین میتواند مانع از جذب آهن شود
آهن یکی از مهمترین مواد معدنی در دوران قاعدگی است، زیرا بدن در این زمان خون از دست میدهد. مصرف زیاد قهوه بلافاصله پس از وعدههای غذایی میتواند جذب آهن از منابع گیاهی و حیوانی را کاهش دهد. برای پیشگیری از کمخونی، توصیه میشود قهوه یا چای را حداقل یک ساعت پس از غذا مصرف کنید.
نوشیدن قهوه در دوران قاعدگی را فراموش کنیم؟
لازم نیست قهوه را بهطور کامل کنار بگذارید، بلکه کافی است مقدار آن را کنترل کنید. مصرف یک فنجان قهوه در روز معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند، بهویژه اگر با آب کافی همراه باشد. اما اگر احساس میکنید پس از نوشیدن قهوه دچار اضطراب، دلدرد یا بیخوابی میشوید، بهتر است مصرف آن را به چند روز ابتدایی پریود محدود یا جایگزینهایی مانند قهوه بدون کافئین، دمنوش بابونه یا چای زنجبیل را امتحان کنید. این رویکرد تعادل بدن را حفظ کرده و علائم ناخوشایند پریودی را کاهش میدهد.
تأثیر کافئین بر سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
کافئین میتواند تأثیر مستقیم و قابلتوجهی بر علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) داشته باشد. تحقیقات نشان دادهاند که مصرف زیاد کافئین ممکن است علائمی مانند اضطراب، تحریکپذیری، درد سینه، بیخوابی و تغییرات خلقی را تشدید کند. دلیل این موضوع، اثر محرک کافئین بر سیستم عصبی مرکزی و افزایش ترشح هورمونهای استرس مانند آدرنالین است.
با این حال، مصرف متعادل قهوه (حدود یک فنجان در روز) معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند و حتی میتواند به کاهش خستگی و افزایش تمرکز کمک کند. برای زنانی که از PMS شدید رنج میبرند، بهتر است در هفته پیش از قاعدگی مصرف قهوه و نوشیدنیهای کافئیندار را کاهش دهند تا بدن در تعادل هورمونی بهتری باقی بماند.
نسکافه در دوران قاعدگی
نسکافه یا قهوه فوری نیز مانند قهوه معمولی حاوی کافئین است، اگرچه میزان آن بسته به برند و نوع محصول متفاوت است. نوشیدن نسکافه در دوران قاعدگی در حد یک فنجان در روز معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند، اما مصرف زیاد آن میتواند علائمی مانند بیخوابی، نفخ، یا افزایش اضطراب را تشدید کند.
برای کسانی که نمیخواهند از طعم قهوه فاصله بگیرند، گزینههایی مانند نسکافه بدون کافئین یا قهوه با شیر گیاهی جایگزینهای بهتری محسوب میشوند. نوشیدن نسکافه همراه با آب کافی و وعده غذایی سبک میتواند اثرات تحریککنندهی آن را کاهش دهد.
قهوه برای باز شدن قاعدگی، قهوه بخورم پریود میشوم؟
قهوه بهطور مستقیم باعث شروع قاعدگی نمیشود، اما کافئین موجود در آن ممکن است در برخی افراد باعث تحریک عضلات رحم شود و به انقباضات رحمی کمک کند. این موضوع در مواردی که قاعدگی چند روز به تأخیر افتاده است، میتواند باعث شروع سریعتر آن شود.
با این حال، مصرف زیاد قهوه نهتنها مفید نیست بلکه ممکن است بر تعادل هورمونی تأثیر منفی بگذارد و قاعدگی را نامنظم کند. اگر به دنبال روشهای طبیعی برای تنظیم سیکل قاعدگی هستید، دمنوشهایی مانند زنجبیل، دارچین یا جعفری تأثیر ملایمتر و ایمنتری دارند.
آیا قهوه خونریزی قاعدگی را زیاد میکند و قهوه برای باز شدن قاعدگی مؤثر است؟
کافئین میتواند با انقباض عروق خونی رحم باعث کاهش جریان خون در دوران قاعدگی شود، اما در برخی افراد، تحریک عضلات رحم توسط کافئین ممکن است شدت خونریزی را موقتاً افزایش دهد. این اثر در هر فرد متفاوت است و به میزان حساسیت بدن به کافئین بستگی دارد.
بهطور کلی، قهوه نمیتواند بهعنوان روشی مطمئن برای «باز شدن قاعدگی» در نظر گرفته شود، اما ممکن است در برخی افراد، بهدلیل افزایش گردش خون و انقباضات عضلانی، به شروع طبیعیتر قاعدگی کمک کند. مصرف متعادل قهوه اشکالی ندارد، ولی نوشیدن بیش از دو فنجان در روز در دوران پریودی میتواند منجر به کمآبی بدن، افزایش درد شکم و تغییر خلقوخو شود.
آیا قهوه خونریزی پریودی را کم میکند؟
کافئین موجود در قهوه با منقبض کردن رگهای خونی میتواند بر جریان خون در دوران قاعدگی تأثیر بگذارد. در برخی زنان، این خاصیت منقبضکننده باعث کاهش موقت خونریزی پریودی میشود، بهویژه زمانی که مصرف قهوه زیاد باشد یا بدن به کافئین حساسیت بیشتری نشان دهد. علاوه بر این، کافئین موجب افزایش سطح هورمون آدرنالین و در نتیجه کاهش جریان خون محیطی میشود.
با این حال، تأثیر قهوه در همه افراد یکسان نیست. در برخی دیگر، نوشیدن قهوه ممکن است موجب تحریک عضلات رحم شود و در نتیجه شدت درد و میزان خونریزی را کمی افزایش دهد. بنابراین نمیتوان گفت قهوه همیشه خونریزی را کم میکند؛ میزان اثر آن به ساختار بدن، عادتهای غذایی و مقدار مصرف بستگی دارد. در حالت کلی، نوشیدن روزانه یک فنجان قهوه در دوران قاعدگی بیضرر است، اما مصرف بیش از اندازه میتواند تعادل طبیعی بدن را بر هم بزند.
آیا قهوه پریودی را عقب میاندازد و یا قطع میکند؟
قهوه بهطور مستقیم باعث عقبافتادن یا قطع قاعدگی نمیشود، اما مصرف زیاد کافئین میتواند از طریق تأثیر بر سیستم عصبی و هورمونهای استرس، نظم سیکل قاعدگی را بر هم بزند. زمانی که سطح کورتیزول در بدن افزایش مییابد، ترشح برخی هورمونهای مؤثر در تخمکگذاری مانند LH و FSH ممکن است تغییر کند و این امر میتواند موجب تأخیر در پریود یا نامنظمی موقتی شود.
اگر قهوه را به مقدار زیاد، بهویژه در دورانهای استرس یا رژیمهای غذایی سخت مصرف کنید، ممکن است بدن به دلیل تغییرات هورمونی واکنش نشان دهد. بنابراین توصیه میشود در دوران قاعدگی و روزهای منتهی به آن، مصرف قهوه و نوشیدنیهای انرژیزا محدود باشد تا سیکل قاعدگی دچار اختلال نشود.
جمعبندی
قهوه و کافئین در دوران قاعدگی تأثیر دوگانهای دارند؛ در مصرف متعادل میتوانند باعث افزایش انرژی، کاهش خستگی و بهبود خلقوخو شوند، اما مصرف زیاد ممکن است منجر به تشدید درد، اضطراب یا بینظمی در چرخه پریود گردد. هر بدن واکنش خاص خود را دارد، بنابراین بهترین روش، شناخت واکنش شخصی و تنظیم میزان مصرف است.
اگر پس از نوشیدن قهوه احساس درد، تپش قلب یا اختلال در خواب دارید، کاهش مصرف در روزهای قاعدگی میتواند به تعادل بیشتر بدن کمک کند. حفظ آرامش، تغذیه سالم، نوشیدن آب کافی و خواب منظم در کنار مصرف محدود قهوه، بهترین راه برای داشتن سیکل قاعدگی متعادل و بدون ناراحتی است.

بررسی کامل قهوه پریودی و مصرف قهوه در قاعدگی مجاز است؟